Türkiye İstatistik Kurumu’nun tartışılan enflasyon ve işsizkik bilgilerinin akabinde Enflasyon Araştırma Kümesi isimli bir şirket harekete geçmişti. TÜİK, Enflasyon Araştırma Kümesi ile ilgili hata duyurusunda bulundu.
Hususla ilgili TÜİK açıklamasında, “Suç duyurusunun içeriği; ilgili kümenin bültenleriyle birlikte gerekli açıklayıcı bilgileri yayınlamamalarıyla sonludur, yayınlanan çalışmanın sonuçları ile ilgisi bulunmamaktadır. Ayrıyeten ilgili çalışmayı engellemeye yahut durdurmaya yönelik değildir” tabirleri yer aldı.
TARİHTE BİRİNCİ DEFA
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarihinde birinci kere yaptığı cürüm duyurusuyla ilgili kamuoyunu bilgilendirme hedefiyle bir açıklama yayımladı.
Enflasyon Araştırma Grubu’na yönelik hata duyurusuyla ilgili kurum açıklamasında ilgili hata duyurusunun araştırma sonuçlarıyla ilgili olmadığını belirtti.
Kurumun açıklamasında “Suç duyurusunun içeriği; ilgili kümenin bültenleriyle birlikte gerekli açıklayıcı bilgileri yayınlamamalarıyla sonludur, yayınlanan çalışmanın sonuçları ile ilgisi bulunmamaktadır. Ayrıyeten ilgili çalışmayı engellemeye yahut durdurmaya yönelik değildir” sözleri yer aldı.
6. HUSUSA ATIF
Açıklamada Türkiye İstatistik Kanunu’nun 6. unsuruna atıf yapıldı. İlgili unsurla ilgili TÜİK açıklamasında şu sözler kullanıldı:
“5429 sayılı Türkiye İstatistik Kanunu’nun 6. Unsurunun 1. Fıkrası “Resmî istatistikler Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı ve Programda belirtilen kurum ve kuruluşlar tarafından üretilir, dağıtılır ve yayımlanır. Kurum ve kuruluşların, misyon alanları ile ilgili resmî istatistiklere ait data derleme, kıymetlendirme ve yayımlama misyon ve yetkisi Programda açıkça belirtilir.” kararı yer almaktadır.
AÇIKLAMA YÜKÜMLÜĞÜ
Tıpkı unsurun 3. Fıkrası ise “İstatistikî sonuçlar içeren araştırma faaliyetleri yürüten gerçek bireyler yahut özel hukuk hükmî kişiliğine sahip kuruluşlar, araştırmalarının sonuçlarını basın ve yayın yoluyla kamuoyuna açıklamaları hâlinde, araştırmanın kapsam, örnekleme usulü ve örnek hacmi, data derleme prosedürü ve uygulama vaktini araştırma sonuçlarıyla birlikte kamuoyuna açıklamakla yükümlüdürler.” kararını içermektedir.
RESMİ İSTATİSTİK KAPSAMI
Kanunun bu unsuru, “Resmi İstatistik” kapsamında olsun ya da olmasın, gerçek yahut hukuksal bireyler tarafından üretilerek yayınlanan her çeşit istatistiksel bilgi için geçerlidir. Çeşitli araştırmalar sonucunda üretilerek yayınlanan istatistiklerin, data kalitesi açısından kıymetlendirilmesi kullanıcıların takdirinde olmakla birlikte, datanın hangi teknikle üretildiğine dair temel bilgilerin açık ve net bir biçimde kamuoyu ile paylaşılması yasal yükümlülüktür.
ULUSOY: RAKİP DEĞİK TAMAMLAYICI
Bloomberg’in haberine nazaran Enflasyon Araştırma Kümesi Yöneticisi Prof. Dr. Veysel Ulusoy kelam konusu kabahat duyurusuyla ilgili olarak yaptığı açıklamada ilgili kanunun atıf yapılan hususunun epeyce açık olduğunu, metodoloji açıklandıktan sonra her özel ve hükmî kişiliğin istatistik yayımlayabileceği belirtti.
Ulusoy suçlamaları redderek şu tabirleri kullandı:
“Söz konusu açıklamayı kabul etmemiz mümkün değil. İlgili unsurun 3. fıkrası çok açık. Bizim datalarımız herkese açıktır. Yalnızca topladığımız birkaç ay için bilgileri halka açmadık lakin isteyenlere bu dataları sunuyoruz. Memleketler arası arenada, finansal piyasalarda birçok kişi bu bilgileri talep etti ve kendilerine arz ettik. TÜİK bizi çağırıp, bilgileri görmek isterlerse seve seve birlikte oluruz. Biz metodolojimize ait her türlü bilgiyi Ocak ayında Maliye ve Finans Yazıları isimli hakemli mecmuada yayımladık. Açıklamadaki ‘Söz konusu grup’ sözünü de reddediyoruz.”
TAKVİM VE MEVSİM TESİRİ
Günlük enflasyon verisi yayınladıklarını bu sebeple takvim ve mevsim tesirinden etkilenmediklerini kaydeden Ulusoy kelamlarını şöyle bitirdi:
“Yeni çıkan bir istatistiği kamuoyunun kabul etmesi birinci etapta çok zordur. Biz TÜİK’e rakip olarak çıkmadık. Biz TÜİK’e tamamlayıcı bir eser çıkardık. Bizim enflasyon bilgilerimizin TÜİK’ten farkı şudur: Biz günlük enflasyon verisi hesaplıyoruz. Münasebetiyle bir evvelki güne nazaran hesapladığımız için bilgiler ne mevsim tesiri ne de takvim tesiri içeriyor. Bu bize nazaran daha sağlıklıdır. İnanıyoruz ki TÜİK bunu birebir metodoloji ile ilerleyen vakitlerde uygulayacaktır.”