TBMM Genel Heyetinde, bugün akaryakıt kaçakçılığıyla gayrete ait kanun teklifinin görüşmelerine başlandı.
Teklif ile ‘Vergi Tarz Kanunu, Petrol Piyasası Kanunu, Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile Kaçakçılıkla Gayret Kanunu’nda değişiklik öngörülüyor.
VERGİ YÜKÜ ELEŞTİRİSİ
Teklifi sunan AKP başta akaryakıt, alkol, vergi ve tütün eserlerinde kaçakçılığın önüne geçileceğini öne sürerken CHP ve HDP’den kimi noktalara şerh geldi.
CHP şerhini kaleme alan CHP’nin Plan ve Bütçe Komitesi Üyesi Milletvekilleri Bülent Kuşoğlu, Abdüllatif Şener, Kamil Okyay Sındır, Emine Gülizar Emecan, Cavit Arı ve Süleyman Girgin teklifi genel olarak olumlu gördüklerini belirterek vergi yüküne dikkat çekti. Vergi yükünün mükellefleri vergi kaçırmaya yönlendirdiğinin de dikkate alınması gerektiği belirtilen şerhte, yalnızca ağır yaptırımlarla sorunun çözülemeyeceği vurgulandı.
SİLİCİ OPERASYONU
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın bu yılın başında 50 vilayette başlattığı soruşturmada, 608 milyon litre akaryakıt satış verisinin silindiği tespit etmişti. MASAK raporuna nazaran devletin yıllık 3 milyar TL, 5 yıl içerisinde 15 milyar TL ziyana uğratıldığı belirlenmişti.
Teklife yönelik CHP’nin öbür bir şerhinde Silici operasyonundaki misal bir durumda “Akaryakıt istasyonlarındaki ödeme kaydedici aygıtların mührünü kaldırma fiilini kimin gerçekleştirdiğinin tespitindeki zorlukların öngörülmediği” vurgulandı.
HATA NETLEŞTİRİLMELİ
Şerhte, kabahat niteliğine sokulan hareketleri gerçekleştiren şahıslarla aksiyonun gerçekleştiği işyeri ortasındaki bağın her vakit net kurulamayabileceği belirtilerek şunlar vurgulandı.
“Yasal temsilcilerden habersiz olarak, hukuksal kişi içinden ya da dışından bir kabahat örgütü de bu faaliyeti gerçekleştirebilir. Bu durumda kimin sorumlu olacağı, fiili gerçekleştirenin mi yoksa yasal temsilcinin mi yargılanacağının netleştirilmesi gerekir. Örneğin mührü kaldıran mı kaldırtan mı hatası işlemiştir. Ayrıyeten bilgi süreç sistemine işletmenin bilgisi olmaksızın dışarıdan bir müdahale olması durumunda kimin sorumlu olacağı da netleştirilmelidir.”
TEKLİFTE NELER VAR?
Düzenlemeye nazaran, petrol türevli eserlerin yanı sıra Güç Piyasası Düzenleme Kurumundan (EPDK) müsaade alınmaksızın rastgele bir eserden üretilen unsurların akaryakıt olarak ikmal edilmesi, satışa arz edilmesi, satılması, bulundurulması, bu özelliğini bilerek ticari maksatla satın alınması, taşınması yahut saklanması da kaçakçılık hataları kapsamına dahil edilecek.
YAPTIRIM UYGULANACAK
– Dağıtıcılar, rastgele bir dağıtıcıdan aldıkları akaryakıtı diğer bir dağıtıcıya satamayacak.
– Bayi kontrol sisteminin kurulmasında ve uygulanmasında dağıtıcı lisansı sahiplerine hizmet veren otomasyon şirketlerinin yükümlülüklerini yerine getirmemeleri halinde, dağıtıcı lisansı sahiplerinin yanı sıra bu şirketlere de idari yaptırım uygulanabilecek.
– Dağıtıcılar ortası akaryakıt ticaretine ait kararlara muhalif davrandığı tespit edilen dağıtıcılara idari para cezası uygulanacak. Tıpkı kararlara karşıtlığın lisans sahibi tarafından iki yıl içinde tekrar edilmesi halinde dağıtıcı lisansı iptal edilecek.
MAHPUS CEZASI VERİLECEK
– EPDK, lisans sahipleri için bayilik teşkilatı oluşturma ve minimum satış ölçüsü sağlama koşulları da dahil olmak üzere, teknoloji, kalite, güvenlik, hizmet ve teşebbüsün sürdürülebilirliğine ait teknik, ekonomik kriterler ve özel kaideler belirleyebilecek.
– Ödeme kaydedici aygıt ve otomasyon üzere elektronik sistemlere müdahale cürümlerinin inceleme sırasında tespiti halinde, inceleme tamamlanması beklenmeden vergi müfettişleri ve yardımcılarınca bu tespitlere ait rapor düzenlenecek, rapor kıymetlendirme kurulunun mütalaasıyla birlikte durum cumhuriyet başsavcılığına bildirilecek, kamu davası açılması için incelemenin tamamlanması kuralı aranmayacak.
– Aygıtlara müdahale edenlere yönelik 3 yıldan 5 yıla kadar mahpus cezası verilmesi öngörülüyor.