Habertürk müellifi Esra Boğazlıyan, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin MHP’li Hatay Dörtyol Belediyesi’ne hibe ettiği 100 atın kaybolmasıyla ilgili çok çarpıcı bir iddiayı yazdı.
Esra Boğazlıyan, “80 at tanesi 2 bin dolara Irak’a satıldı, kalan atların bir kısmı öteki kentlere gitti, yaşlı ve iş göremeyenler kesilip kıyma-kuşbaşı oldu” sözlerini kullandı.
Esra Boğazlıyan’ın yazısı şöyle:
“Kayıp 100 at olayı, bu haftaya damgasını vuran en değerli haberlerden biriydi malum… İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin Adalar’daki atlı fayton uygulamasına son vermesinin akabinde satın aldığı 1000 kadar atı sahiplendirmesiyle başlayan süreçte Hatay Dörtyol Belediyesi’ne gönderilen atlar kayıplara karışmıştı. İBB’den Dörtyol’a 50 atın gittiği ve kaybolduğu haberinin akabinde çabucak olayın peşine düşmüş ve aslında İBB’den Dörtyol’a giden at sayısının 100 olduğunu ortaya çıkarmıştım. Ulaştığım dokümanlara, kayıtlara nazaran 1 at yolda ölmüş, 99 at ise Dörtyol Hayvan Pazarı’na geldikten sonra kayıplara karışmıştı.
Pekala bu atlar nerede? Bu sorunun yanıtını günlerdir araştırıyorum. Yaptığım onlarca görüşmeden sonra ulaştığım bilgiler şoke edici… Araştırmalarım sırasında temasa geçtiğim at alım-satım ve binicilik bölümünün içinden değerli bir bilgi kaynağım, çok çarpıcı açıklamalarda bulundu. Argüman sarsıcı: İBB’den Dörtyol’a gelen ve kaybolan 99 atın 80’i atların yaşına ve cinsine nazaran tanesi ortalama 2 bin dolara Irak’a satıldı. Atların bir kısmının çipleri çıkarıldı, TIR’larla gönderildi. Kalan atların bir kısmı etraftaki vilayetlere gitti. İş görmeyenler, ayağında aksaması olanlar da kesilip kıyma-kuşbaşı oldu…
100 AT NEREDE? “BULAMAZSINIZ”
Bu tüyler ürperten tezlerde bulunan kaynağım, bölgedeki at ticareti piyasasının tam kalbinde olan biri. İsmini zımnî tutmam koşuluyla 100 atın akıbetini benimle paylaştı. Aslında anlattıkları kayıp 100 atın çok ötesindeydi… Yıllardır Türkiye’de kaçak at ticareti nasıl yapılıyor? At etleri piyasaya nasıl sürülüyor? Bu çark nasıl dönüyor? Bir bir anlattı… K
aynağımın verdiği bilgilere nazaran; kayıp 100 at olayı aslında organize bir şebekenin işi. Bu şebekenin nasıl çalıştığını anlatacağım fakat evvel kayıp 100 atın akıbetinden başlayayım… Dedim ya günlerdir onlarca bireyle konuştum ve en nihayetinde atların nerede olduğu bilgisini verecek şahsa ulaştım.
Kendisine ulaşır ulaşmaz, ‘Kayıp 100 at nerede?’ diye sordum. Verdiği karşılık şu oldu: “Bulamazsınız…” ‘Neden?’ diye sordum ve başladı anlatmaya:
“ÇİPLERİ ÇIKARILDI, AT BAŞINA 2 BİN DOLARA IRAK’A GÖNDERİLDİ”
“Bu, organize bir iş. Yıllardır yurt dışına kaçak yollarla at gönderen, gerek iç gerekse dış piyasaya at eti satan bir şebeke var. Bu işleri yapan Y. isimli kişi. Daha evvel tekraren kere yakalandı lakin bu işi yapmaya devam ediyor” Kaynağımın bahsettiği Y.K. isimli kişi, bildiğim kadarıyla kayıp 100 at problemindeki soruşturmada söz verdi.
Gelelim atların nasıl kaybolduğuna… Daha evvel de yazdığım üzere İstanbul’dan Dörtyol’a giden atlar evvel belediyeye ilişkin at pazarına götürülüyor. Burada 1 atın öldüğü tespit ediliyor. Daha sonra 99 at Dörtyol’daki at çiftliğine götürülüyor. Ağustos 2020’de Dörtyol’a 50+50 iki parti biçiminde gelen atlar, 2 aya yakın at çiftliğinde kalıyor. Bu mühlet içinde İlçe Tarım Müdürlüğü’nden yetkililer 2 sefer çiftliğe denetime gidiyor. Birinci denetimde 35 atın kaybolduğu görülüyor. Atların kaçtığı söyleniyor. 2. Denetimde de 50 atın daha olmadığı fark ediliyor. 50 atın daha kaçtığı söyleniyor. Pekala atlar Dörtyol’daki çiftlikten nasıl gitti? Kaynağımın verdiği bilgiye nazaran atların 80’i canlı olarak TIR’larla Irak’a gönderildi. Huduttan rahatça geçebilmesi için çiplerin büyük kısmı çıkarıldı. Çiplerin çıkarılması sıkıntı bir süreç olmasına karşın atların birçoklarından çip çıkarıldı. Pekala atlar Irak’ta kime ve kaça satıldı? Bu sorumun cevabını da şöyle verdi: “Irak’ta hudut uzunluğundaki köylerde at gereksinimi var. Bölge halkı atları çalıştırmak üzere alıyor. Yaşı ve sıhhat durumuna nazaran at başına fiyat ortalama 2 bin dolar.”
SUCUK ZAHMETLİ, AT ETİ KIYMA-KUŞBAŞI OLUYOR
“Kalan 19’a cet ne oldu?” sorumu da şöyle yanıtladı:
“Bir kısmı ülke içinde birkaç kente satıldı, yaşlı olan, ayağında aksaması olan bir kısmı da kesilip kıyma-kuşbaşı oldu.”
Mevzuyu derinleştirdikçe, araştırdıkça şunu da öğrendim ki at etlerini sucuk yapmak eskisi kadar cazip değil. O zahmete katlanmayıp direkt kıyma-kuşbaşı yapıyorlar.
AT ETİNİ RESTORANLAR ALIYOR: KİLOSU 17-20 LİRA
Şimdilik kent ismi vermiyorum ancak bilhassa bir kentte restoranların maliyeti düşük olduğu için at etine yöneldiği bilgisine ulaştım. At etinin kilosunun restoranlara satışta 17 ila 20 lira ortasında değiştiği de öğrendiğim bilgiler ortasında.
AT KAÇAKÇILIĞI
Bir diğer çarpıcı tez da at kaçakçılığı… 100 atın akıbetiyle ilgili araştırmamı derinleştirdikçe aslında ucu kaçakçılığa kadar dayanan bir at piyasası olduğunu fark ettim. Pekala nasıl oluyor bu ‘kaçakçılık?’ Şöyle: Yurt dışına canlı at gönderilmesi için evvel ilgili makamlardan müsaade alınıyor. Lakin 10 at müsaadesi alındıysa 100 at gönderiliyor. Yani 10 at yasal, 90 at kaçak olarak gönderiliyor.”
