Emniyet Genel Müdürlüğü’nün (EGM) yayımladığı genelge ile toplumsal olaylarda cep telefonuyla ses ve imaj almak yasaklandı. Yasak, “özel hayatın saklılığı ve şahsî bilgi ihlali” ile gerekçelendirildi.
Ankara Barosu, Emniyet’in genelgesinin iptali ve yürütmenin durdurulması talebiyle Danıştay 10. Daire’de dava açtı.
Ankara Barosu Başkanlığı vekili Mehtap Aykaç’ın hazırladığı dava dilekçesinde, demokratik hukuk devletinde “yetki ile donatılmış olan kolluk vazifesinin tıpkı vakitte şeffaf ve hesap verebilir olmasının son derece kıymetli olduğuna” dikkat çekilerek; “Bir kamu hizmeti sunan ve bu manada kamu nizamını korumak ve sağlamak amacıyla çeşitli yetkilerle donatılmış olan ve üstelik bu yetkilerle temel hak ve özgürlüklere basitçe müdahale etme imkânı olan kolluk çalışanının de denetlenebilir olması gerekir” denildi.
“GENELGE YETKİ AŞIMI”
EGM’nin “yetki aşımı” yaptığına dikkat çekilerek, “İdari kolluğun bu türlü bir ‘toplum mühendisliği’ vazifesi yoktur. Bu nedenle Emniyet Müdürlüğü genelgesi, bir yetki aşımıdır. Kolluk yetkisinin berbata kullanılmasıdır” denildi.
“ÖNGÖRÜLEBİLİR DEĞİL”
Aytaç, dilekçesinde; “Dava konusu süreç, muhtevası itibariyle düzenleyici süreç olmasına karşın, form olarak düzenleyici süreç gereklerini karşılamamaktadır. Uygulaması, hudutları, tanımlar üzere kategori ve ölçütlerden mahrum, öngörülebilirlik ve bellilik prensiplerinden uzaktır” değerlendirmesini yaptı.
“YURTTAŞIN DELİLLENDİRMESİ MUHAFAZA ALTINDA”
Yurttaşların toplumsal olaylara ait manzara çekebileceği ve bunların kanıt olarak kullanılabileceğinin belirtildiği dilekçede, “Öncelikle her bir yurttaş, üstelik de kamusal bir alanda gerçekleşen bir olayı, cürüm kuşkusuyla delillendirmek muhtaçlığı hissedebilir. Bu, toplum halinde yaşamanın ve dayanışmanın doğal bir sonucudur. Bilhassa kendisine ya da yakınındakilere yönelmiş bir cürüm hareketinin delillendirilmesi ise zati hukuken korunma altındadır” denildi.
Dilekçede, genelgenin iptaline ait talebin münasebetleri şöyle sıralandı:
“Ses ve konuşmaların kaydedilmesinin hata olarak değerlendirilebilmesi için öncelikle özel hayat ve özel hayatın saklılığı kavramlarının açıklanması gerekmektedir. TCK m.134’ün münasebetinde ‘başka suretle öbürleri tarafından görülmesi mümkün olmayan bir özel ömür olayı’ denilmektedir. Buna nazaran, herkes tarafından bilinebilecek durumdaki olayların ve olaylar esnasında yapılan konuşmaların ses kaydının alınması, özel hayatın ihlali kabahatini oluşturmamaktadır.
“DAVA KONUSU DÜZENLEME GERİYE GİDİŞ YÖNÜNDE”
Savunmanın kanıt toplama hakkına dönük böylesi bir müdahaleyi bütüncül insan haklarının bir ihlali olarak görmekle kalmayıp, düzenlemelerin güzelleştirilmesini önerirken, dava konusu düzenleme bundan geriye gidiş tarafında bir Anayasa 36. unsur ihlaline delalet etmektedir.
“HABERLEŞME HAKKI VE BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ TEHLİKEYE GİRMEKTEDİR”
Dava konusu idari süreç, basın ve haberleşme hak ve hürriyetini de gözetmemiş ve buna ait istisna tanım ya da düzenleme ihtiva etmemiştir. Bu haliyle kamuya açık alandaki, kamuyu ilgilendirdiğini düşünen toplumsal olaylarda gerek yurttaşın haberleşme hakkı gerekse basın işçilerinin basın özgürlüğü tehlikeye girmektedir.”
Dilekçede, 1 Mayıs’ta Ankara’da, kolluk güçlerinin, muhabirlerin elindeki cep telefonlarını alarak manzara almalarını engelledikleri ve destek olarak da genelgeyi gösterdikleri de hatırlatıldı.
