AKP, uzun müddettir üzerinde çalıştığı seçim ve Siyasi Partiler Yasası değişikliği konusundaki çalışmalarını tamamladı.
İttifak ortağı MHP’nin mümkün talepleri de dikkate alınarak “seçenekli” olarak hazırlanan teklif paketinde, başlangıçta yüzde 7 olarak öngörülen seçim barajının yüzde 5’e indirilmesi görüşü yük kazandı.
BBC Türkçe’den Ayşe Sayın’ın haberine nazaran; milletvekili transferini engellemek için de, siyasi partilerin seçimden sonra milletvekili transferiyle küme kurarak seçime girme yeterliliği kazanmasının engellenmesi önerisi yer aldı.
AKP’nin bir sonraki seçimlerde uygulanmak üzere hazırladığı seçim ve Siyasi Partisi’nde değişiklik içeren önerisi, Çarşamba günü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın başkanlığında toplanan Merkez Yürütme Şurası’nda görüşüldü.
AKP Genel Lider Yardımcısı Hayati Yazıcı’nın başkanlığında yapılan çalışma, ittifak ortağı MHP’nin mümkün talepleri de dikkate alınarak, bir yasa teklifi metni yerine seçenekli teklif paketi formunda hazırlandı ve bu metin üzerinden müzakere yapıldı.
MYK’da, hazırlanan teklifin teklif metnine dönüştürülmesi konusunda MHP ile ortak çalışma yapılması görüşü benimsendi. Bu çerçevede, hazırlanan teklif paketinin en kısa müddette ittifak ortağına iletileceği öğrenildi.
SEÇİM BARAJINA KÜÇÜK PARTİ AYARI: YÜZDE 5
Edinilen bilgiye nazaran AKP’nin paketinde, seçim barajı ise yüzde 7 ve 5 olarak önerildi.
2018’deki cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği genel seçiminde, ittifakların yolunun açılması nedeniyle yüzde 10’luk seçim barajının çok manalı kalmadığı, bilakis bu durumun, muhalif seçmenin barajı geçmesi nedeniyle HDP’yi büyüttüğü yorumları bir müddettir AKP içinde yapılıyordu.
Bu nedenle yüzde 10 seçim barajının yüzde 7’ye indirilerek, HDP’ye giden “emanet oyların” temel partilerine döneceği hesabı yapılıyordu.
Lakin MYK’da, barajı geçme umudu kalmayan küçük partilerin millet ittifakına yöneltebileceği değerlendirildi. Bu nedenle de MHP’nin de onay vermesi halinde, küçük partilerde “tek başına yahut yeni ittifaklar kurma ümidi” oluşturacağı için barajın yüzde 5’e indirilmesi görüşü tartı kazandı.
Çalışmaların yürütüldüğü süreçte tartışılan “ittifak içi baraj” düzenlemesinden ise vazgeçildiği öğrenildi.
TRANSFER VEKİLLE SEÇİME GİRME YETERLİLİĞİNE TEDBİR
AKP’nin teklifinde, MHP Genel Lideri Devlet Bahçeli’nin geçen yıl yaptığı “milletvekili transferinin engellenmesi”ne dönük davet da karşılık buldu.
2018 seçimlerinde, CHP’nin, YETERLİ Parti’nin seçime girmesini garanti altına almak için 15 milletvekilini “ödünç vermesi” uzun müddet kamuoyunda tartışılmıştı.
CHP önderi Kemal Kılıçdaroğlu da geçen yıl, seçime girmelerini engellemeye dönük “kumpas kurulması” halinde DEVA Partisi ve Gelecek Partisi’ne “takviye olacaklarını” açıklamıştı.
Bunun üzerine de Bahçeli, milletvekili transferinin önlenmesi için yasa değişikliği yapılması daveti yapmıştı.
Başlangıçta bu davete aralıklı duran AKP ise ittifak ortağının bu bahisteki ısrarını dikkate alarak, siyasi partilerin milletvekili transfer ederek seçime girmesini önleyecek formül önerdi.
Buna nazaran, siyasi partiler seçimlerde en az 20 milletvekili çıkarmaları halinde tekrar küme kurabilecekler. Lakin, seçimden sonra, seçildikleri partiden ayrılarak öteki bir partiye geçilmesi halinde, 20 sandalyeye ulaşılsa bile bu partiler küme kurmuş sayılmayacak.
Ayrıyeten, parlamento dışındaki partilere de tertipli olarak kongre yahut kurultaylarını yapma zaruriliği getirilmesi öngörülüyor.
Mevcut Siyasi Partiler Maddesi’nde bir partinin seçimlere katılabilmesi için vilayetlerin en az yarısında oy verme gününden en az 6 ay evvel teşkilat kurmuş ve kongrelerini yapmış olması yahut TBMM’de küme kurma şartı aranıyor.
DARALTILMIŞ BÖLGE: HER SEÇİM ETRAFI 7 MİLLETVEKİLİ ÇIKARACAK
Edinilen bilgiye nazaran teklif paketinde, her seçim etrafının bir milletvekili çıkaracak formda düzenlendiği “dar bölge” sistemi yer almadı.
AKP’yi avantajlı hale getirmesine rağmen, MHP dar bölge sistemine karşı çıkıyordu. Bunun yerine, “daraltılmış bölge” teklifine yer verildi. Buna nazaran, her seçim etrafının 7 milletvekili çıkaracak formda düzenlenmesi öngörüldü.
Lakin bu sistem de oy oranı yüksek olan partilere avantaj sağladığı için mevcut oy oranları dikkate alındığında AKP ve CHP’nin daha fazla milletvekili çıkarması sonucu doğurabilir. Bu nedenle düzenlemenin MHP’nin önerisi doğrultusunda şekilleneceği tabir ediliyor.
HAZİNE YARDIMINDA İKİ SEÇENEK
Yansıyan bilgilere AKP’nin paketinde siyasi partilere yapılacak Hazine yardımı da seçim barajına eşitlenmesi yahut mevcut maddede olduğu üzere yüzde 3 oy alan partilerin Hazine yardımından yararlanması seçenekleri yer aldı.
Parti kaynakları, yüzde 3 oy oranı şartının korunabileceğini belirtirken, bu mevzunun da MHP ile yapılacak çalışma ile netleşeceğini tabir ediyorlar.
PEKER’İN SAVLARI: MECLİS ARAŞTIRMA YAHUT SORUŞTURMASINA VİZE YOK
AKP MYK’da organize cürüm örgütü başkanı olduğu gerekçesiyle hakkında arama kararı çıkarılan Sedat Peker’in de argümanlarıyla ilgili de durum değerlendirmesi yapıldığı belirtildi.
Toplantıda, Peker’in savlarıyla ilgili yargının harekete geçmesinin gerçek olacağı görüşü öne çıkarken, iktidarı yıpratma maksatlı kullanılacağı gerekçesiyle bu mevzuda Meclis’te bir araştırma yahut soruşturma komitesi kurulmasına ise kapıların kapatıldığı öğrenildi.