İçişleri Bakanlığı, geçtiğimiz günlerde müzik yayınına dair metot ve temellerin belirlendiği yeni bir genelgeyi valiliklere gönderdi. Koronavirüs sürecinde saat 24:00’te sona erecek biçimde belirlenen müzik yayın saatinin yaklaşan yaz mevsimi ve beraberindeki turizm hareketliliğine bağlı olarak uzatılmasına dair talepler Sıhhat Bakanlığı, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığınca birlikte değerlendirildi. Değerlendirmeler sonucunda müzik yayınlarına ait yeni kararlar alınarak valiliklere bildirildi. Buna nazaran, ilgili kanun ve mevzuat kararları gizli kalmak kaydıyla ülke genelinde müzik yayını yapabilme müddeti saat 01.00’e kadar uzatıldı. Genelgeye nazaran, kolluk ünitelerince yapılacak olan kontrollerde işletmenin canlı müzik müsaadesi olup olmadığı, belirlenen saat aralığı dışında müzik yayını yapılıp yapılmadığına dikkat edilecek. Kolluk üniteleri kontrollerinde, halkın huzur ve sükununu bozacak ve çevreyi rahatsız edecek halde ilgili mevzuatta belirlenmiş çevresel gürültü düzey kıymetlerinin üzerinde müzik yayını yapan işletmeler ya da şahıslar hakkında yetkili yönetimlere gerekli bildirimde bulunulacak.
MÜZİSYENLERİN ÖRGÜTSÜZLÜĞÜ
Ben ferdî olarak bu tıp hususlarda yasaklara karşıyım. Kimseyi rahatsız etmemek şartı ile herkes dilediği üzere eğlenebilir ve müzik yapabilir. Her ne kadar Bodrum ve Çeşme, insanları rahatsız etmeme konusunda çoğunlukla sınıfta kalsa da herkesin taşkınlık yapmadan eğlendiği anlar çoğunluktadır. Bu mevzuyla ilgili piyasada faal olarak çalışan müzisyenlerle konuştuğumda yüklü olarak müzisyenlerin gece geç saatlere kadar çalışmak istemediğini gözlemledim. Koronavirüs periyodunda ortaya çıkan 24:00’da sona erecek olan müzik konusunun müzik işçilerinin sorunu olduğu ortada. Ünlülerin pek de bu türlü bir kaygısı olmadığı verilmeyen yansılardan açıkça görülüyor. Müzik işçileri pandemi devrinde sokaklarda müzik yaparak 3-5 kuruş para kazanma derdineydi. Bu esnada özel yahut devlete bağlı orkestralarda çalan müzisyenler ise tıkır tıkır maaşlarını almaya devam ediyorlardı. Üstelik hiçbir meslektaşlarına yardım etmeden ve toplumsal medyada son derece kıymetli içki fotoğraflarını ulu orta paylaşarak… Hal bu türlü olunca her bölümde ortaya çıkan gelir uçurumu müzik kesiminde de kendini gösterdi. Kutuplaşmalar ve ayrışmalar alabildiğine arttı. Koronavirüs tedbirleri gevşetildikten sonra eski işlerine geri dönen müzisyenler ise 2 yıl evvel yani pandeminin yeni ilan edildiği periyotlardaki yevmiyelerine razı olmak zorunda kaldılar. Daha evvel tekraren lisana getirdiğim müzik meslek birliklerine üye olmamak ve örgütsüzlük sorunu tam manasıyla kendini gösterdi.
ASIL SORUN 24:00 YASAĞI MI YOKSA YEVMİYELER Mİ?
Müzisyen olarak hayatını geçiren binlerce insan var ve bu insanların çeşitli nedenlerden ötürü hiçbir toplumsal teminatları yok. Aldıkları yevmiyeler lakin kendilerini geçindirebilecek düzeyde olduğu için toplumsal teminat altında olmaları da maddi manada imkansız. Dolayısı ile müzik ismine 24:00 yasağından fazla konuşulması gereken asıl mevzu müzisyenlerin toplumsal teminatlarının olmaması ve çok düşük fiyatlar karşılığında çalışıyor olmaları. Umarım bir gün müzik ismine saat sınırlamasından fazla toplumsal teminat, günlük işlerde taban ve tavan fiyat üzere bahisleri konuşuruz. Zira asıl sorun kimin müziği kaçta bitirdiğinden fazla hangi müzisyenin o ay nasıl geçindiği ile ilgili. Müzisyenlerin son derece sıkıntı şartlarda çalıştığı günümüzde hala tam olarak bir müzisyenler sendikasının etkin olamamasının bedelini ödüyoruz. 24:00 yasağından çok geçim sorunu müzik dünyasının asıl sorunu olarak karşımızda duruyor. Örneğin 24:00 saati 03:00’e kadar uzatılsa müzisyenlerin o gece aldıkları yevmiyeler hangi oranda artacak? Bu sorunun gerçek düzgün yanıtını vermeden mevzuyu ele alırsak pek de yanlışsız bir sonuca varamayız. Bu mevzuyu yalnızca hayat biçimine müdahale eksenine çekmek ister istemez çözümsüzlüğü beraberinde getiriyor. Bölümün tüm bileşenlerinden ortak bir açıklama gelmediği üzere herkes bu mevzuyu kendine nazaran yorumluyor. Müzik imalcileri yani prodüktörler, müzisyenler, aranjörler, menajerler, tertip şirketleri, plak firmaları, edisyon şirketleri, müzikçiler, kelam müellifleri ve bestekarların ortak bir açıklamasını ne yazık ki pandeminin birinci günlerinden beri göremedim. Hal bu türlü olunca müzik kesiminin sahipsizliği daha da ön plana çıkmış oluyor.
Ülkemizdeki müzisyenler en son olarak hangi hususta bir birlik ve beraberlik gösterdiler sorusu da yanıta muhtaç bir soru olarak hala geçerliliğini koruyor. 2 yıldan fazla bir müddet pandemiyi yaşadık ve bu süreçten en fazla etkilenen her bahiste olduğu üzere tekrar müzisyenler oldu. Kurum ve kuruluşlar tarafından yapılan yardımlar ve takviyeler ise hudutlu kaldı. Müzik dalının kendisini kurtarmak için hiçbir çana sarf etmediği durumlarda ister istemez örgütlenme ön plana çıkıyor. Örgütsüzlük ise ağır bedeller ödetiyor.
Sonuç olarak pandemi süreci Türkiye’deki müzik dalına örgütlenmenin gereğini acı bir formda anlatmış oldu.
Sevgiyle kalın.
Kaan Çağlayangöl