Artemis isimli proje ile NASA, 1972’den sonra birinci kere 2020’li yıllar içinde Ay’a geri dönmeyi planlıyor. SpaceX bu projede, bir bayan ve bir erkek astronotu Ay yüzeyine indirecek uzay aracını yapacak.
Ay modülü, SpaceX’in, Texas’ta testleri devam eden Starship uzay aracı baz alınarak üretilecek. Elon Musk’ın şirketinin kazandığı ihaleye, Amazon’un kurucusu Jeff Bezos da kendi uzay araştırmaları şirketi Blue Origin ile katıldı. Musk’ın şirketinin kazandığı ihalenin pahasının 2.8 milyar dolar olduğu belirtiliyor.
NASA’nın beşerli uzay uçuşları şefi Kathy Lueders, ihale sonrası yaptığı açıklamada, “Bu kıymetli adım insanlığı, tertipli Ay araştırmaları konusunda bir rotaya sokuyor olmanın yanında, Mars üzere, Güneş Sistemi’nin daha derinlerini kapsayan vazifeler konusunda da ufkunu açacak” dedi.
Trump idaresi tarafından başlatılan proje, birinci olarak 2024’te Ay’a astronotlar gönderme maksadını açıklamıştı. Lakin gerekli fonlar konusunda yaşanan gecikmeler bu gayesi ileri bir tarihe taşıdı.
SpaceX’in Mars misyonu için test ettiği Starship uzay aracı, Artemis projesinde, Ay yörüngesi ile Ay yüzeyi ortasında astronot taşıyan iniş modülünü üretecek.
SpaceX’in iniş modülü, Apollo programı kapsamında 1969 ve 1972 yıllarında Ay yüzeyine 12 Amerikalı astronot indiren iniş modülünden çok daha geniş olacak. Bu yeni uzay aracına İnsan İndirme Sistemi (HLS) ismi verildi.
İHALE KONGREDE TARTIŞMA YARATTI
SpaceX’in ihaleye giren, başka şirketler ortasında açık orta en düşük teklifi veren olduğu da belirtiliyor.
Bu ihale Kongre içinde de tartışma yarattı. Biden idaresinin yeni bir NASA yöneticisi atama basamağında yapılan ihale zamanlaması ile tartışılıyor. Demokrat Kongre üyesi Eddie Bernice Johnson, 2024 amacının ertelendiği belirliyken gerçekleşen ihalenin “hayal kırıklığı yarattığı” değerlendirmesini yaptı.
NASA, Artemis projesi ile 1972 yılından bu yana birinci kere Ay’ın Güney Kutbu’na astronot indirmeyi amaçlıyor. Bu bölgede bulunan donmuş su kaynaklarının, sonradan roket yakıtına dönüştürülebileceği ve kurulacak Ay üssüne solunabilir hava sağlayabileceği bedellendiriliyor.
Elon Musk’a ilişkin SpaceX şirketi, NASA astronotları Doug Hurley ve Bob Behnken’i Memleketler arası Uzay İstasyonu’na (ISS) götüren Crew Dragon isimli uzay aracını da yaptı.
ABD’nin 1960’larde 70’lerde Ay’a astronot taşıdığı Apollo programı ise enflasyona nazaran düzeltilmiş sayılarla 250 milyar dolara mal olmuştu.